Ο θυρεοειδής μας υποφέρει από φλεγμονή

Οι ασθένειες του θυρεοειδούς φαίνεται να παίρνουν τη μορφή επιδημίας στον σύγχρονο κόσμο. Μια σειρά από ασθένειες δημιουργούν σοβαρά προβλήματα στους ανθρώπους των δυτικών κοινωνιών, όπου πρακτικά το σύνολο του πληθυσμού σε κάποια ηλικία εμφανίζει μορφώματα που αποκαλούνται όζοι. Τα προβλήματα όμως έχουν να κάνουν με φλεγμονές του αδένα, που πέραν των άλλων μπορεί να εξελιχθούν σε αυτοάνοσο νόσημα ή σε καρκίνο.

 

Ο θυρεοειδής

Ο θυρεοειδής αδένας είναι ένας βασικός αδένας του μεταβολισμού και βρίσκεται στη βάση του  λαιμού. Παίρνει το όνομά του από το σχήμα του που θυμίζει θυρεό. Ο θυρεοειδής παράγει  πρωτεΐνες και  ελέγχει πόσο γρήγορα το σώμα χρησιμοποιεί την ενέργεια καθώς  και πόσο ευαίσθητο πρέπει να είναι το σώμα σε άλλες ορμόνες. Συμμετέχει στις διαδικασίες αυτές με την παραγωγή των ορμονών του θυρεοειδούς, οι κυριότερες από τις  οποίες είναι η τριιωδοθυρονίνη (Τ3) και η  θυροξίνη (Τ4). Αυτές οι ορμόνες ρυθμίζουν τον μεταβολισμό και επηρεάζουν την ανάπτυξη και το ρυθμό λειτουργίας πολλών άλλων συστημάτων του σώματος. Οι  Τ3 και Τ4 συντίθενται  από ιώδιο και τυροσίνη. Ο θυρεοειδής παράγει επίσης καλσιτονίνη, η οποία παίζει ρόλο στην ομοιόσταση του ασβεστίου. Η ορμονική παραγωγή από το θυρεοειδή ρυθμίζεται από θυρεοειδοτρόπο ορμόνη (TSH) που παράγεται από τον πρόσθιο λοβό της υπόφυσης.

Προβλήματα του θυρεοειδούς

Τα πιο συνηθισμένα προβλήματα του θυρεοειδούς αδένα είναι  η υπερδραστηριότητα του  που αναφέρεται ως υπερθυρεοειδισμός  και η υπολειτουργία του που  αναφέρεται σαν  υποθυρεοειδισμός.
Όπως προανέφερα, συχνά σχηματίζονται όζοι, που γενικά είναι καλοήθη νεοπλάσματα του θυρεοειδούς, αλλά μπορεί να εξελιχθούν σε  καρκίνο. Όλες αυτές οι διαταραχές μπορούν να οδηγήσουν σε βρογχοκήλη, δηλαδή σε μια υπερμεγέθη ανάπτυξη του  αδένα.

Ενδεικτικά οι ασθένειες που σχετίζονται με υποθυρεοειδισμό είναι:

·         Θυρεοειδίτιδα / θυρεοειδίτιδα Hashimoto

·         Θυρεοειδίτιδα του Ord

·         Μετεγχειρητικός  υποθυρεοειδισμός 

·         Θυρεοειδίτιδα μετά τον τοκετό

·         Σιωπηλή θυρεοειδίτιδα

·         Οξεία θυρεοειδίτιδα

·         Αντίσταση στην  ορμόνη του θυρεοειδούς

Αντίστοιχα ασθένειες που σχετίζονται με υπερθυρεοειδισμό είναι :

·         Νόσος του Graves

·         Τοξικός όζος θυρεοειδούς

·         Τοξική οζώδης βρογχοκήλη (νόσος του Plummer)

·         Ιατρογενής  υπερθυρεοειδισμός

·         Θυρεοειδίτιδα του  De Quervain (φλεγμονή που εκδηλώνεται  σαν υπερθυρεοειδισμός, αλλά μπορεί να εξελιχθεί σε υποθυρεοειδισμό)

Η ασθένεια είναι πάντα μία…

Όπως σωστά συμπεράνατε από τη γνωστή κατάληξη -ίτιδα, γενικά τα προβλήματα του θυρεοειδούς, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου και του αυτοάνοσου Hashimoto, σχετίζονται με φλεγμονή του αδένα. Πράγματι, από τη μια η θέση του αδένα και από την άλλη η σπογγώδης υφή του, τον καθιστούν ιδιαίτερα ευπρόσβλητο στις τοξίνες που ανεβαίνουν με το αίμα προς τον εγκέφαλο και σταματούν στην περιοχή του λαιμού. Ο εγκέφαλος χρειάζεται  τεράστιες ποσότητες αίματος μια και καταναλώνει το 40% της ενέργειας του ανθρώπινου σώματος. Το φράγμα αίματος- εγκεφάλου (blood-brain barrier) προστατεύει τον εγκέφαλο από τις φλεγμονώδεις τοξίνες, οδηγεί όμως σε συσσώρευσή τους στην περιοχή του λαιμού, προκαλώντας προβλήματα στον αυχένα, στους μύες όπως ο κλειδομαστοειδής, στους λεμφαδένες και βέβαια στο «σφουγγάρι» που τις απορροφά εύκολα, τον θυρεοειδή. Η υπερσυγκέντρωση τοξινών ενεργοποιεί το μηχανισμό της φλεγμονής με τις γνωστές μας συνέπειες στο προσβαλλόμενο όργανο.

Μια άλλη αιτία προβλημάτων του αδένα είναι η στενή του σχέση με το συκώτι. Είναι καλά τεκμηριωμένη η αλληλεπίδραση των δύο οργάνων. Μια κακή όμως λειτουργία του συκωτιού μπορεί να στέλνει ανεπεξέργαστες τοξίνες και προβληματικές πρωτεΐνες  στον ευαίσθητο θυρεοειδή.

Τέλος,  είναι από  καιρό γνωστό ότι η γλουτένη μπορεί να συμβάλει στη δημιουργία αυτοάνοσης νόσου του θυρεοειδούς. Γενικά η λειτουργία του θυρεοειδούς αλληλεπιδραστικά όχι μόνο ρυθμίζει τον μεταβολισμό αλλά επηρεάζεται από τη διατροφή. Η ευαισθησία στη γλουτένη συμβάλλει στον υποσιτισμό και τη δυσαπορρόφηση. Η σύνδεση είναι προφανής.


Η νόσος Hashimoto και η αντιμετώπιση προβλημάτων του θυρεοειδούς

Η νόσος του Hashimoto αποτελεί ένα  τυπικό αυτοάνοσο, όπου κι εδώ το ανοσοποιητικό επιτίθεται στο ίδιο το όργανο που φλεγμαίνει. Μπορεί η νόσος του Hashimoto να αντιμετωπιστεί; Δυστυχώς οι συνήθεις συνιστώμενες θεραπείες αποσκοπούν στη μείωση της σοβαρότητας των συμπτωμάτων και όχι στην αντιμετώπιση της φλεγμονής.  Θεραπεία υποκατάστασης με ορμόνη χορηγείται αν η ορμόνη είναι ελλιπής. Αυτό όμως που ουσιαστικά θα βοηθήσει είναι η υιοθέτηση μιας υγιεινής, αντιφλεγμονώδους διατροφής που θα ενισχύσει το ανοσοποιητικό, θα αποτοξινώσει τον οργανισμό και θα άρει τις αιτίες επίθεσης του οργανισμού στον αδένα. Επιπρόσθετα από τη διατροφή, στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος συμβάλλουν ο επαρκής και καλής ποιότητας ύπνος, η θετική στάση ζωής με αποτελεσματική διαχείριση του άγχους και η τακτική άσκηση.  Ο τρόπος ζωής αυτός όχι μόνο θα καταστείλει τη νόσο αλλά θα αποτρέψει και άλλες αυτοάνοσες καταστάσεις στο μέλλον, πολύ κοινές στους ανθρώπους που έχουν Hashimoto. Και βέβαια, η ίδια αντιμετώπιση απαιτείται για όλα τα προβλήματα του θυρεοειδούς.